ආශ්චර්යය

ජංගම දුරකථන නොතිබූ, හදිසි වැඩ නොතිබූ, කරන්ටෙක හෝ විදුලිය නොතිබූ ඒ කාලයේ දෙන්නෙක්ට වැඩි ගණනක් එක තැනකදී මුණගැහුනොත් විනාඩි දහයක් තරමවත් කයිවාරු ගැහීම අපේ ගමේ චාරිත්‍රයක්. එතකොට ගමේ ප්‍රධාන සන්නිවේදන මාධ්‍ය  වුනෙත් එහෙම එකිනෙකා හමුවී කයිවාරු ගැහීමයි. ඉතා වැදගත් කාරණාවක් නම් ගෙදරටම ඇවිත් කීවත් එහෙම නොවන පොදු දෙයක් නම් කියන්නේ කඩපිලේ, දොලේ, ළිඳ ගාව, දළු කඩන වෙලාවල්වලදියි. එහෙව් වෙලාවක තමයි මේ වසංගතෙත් පැතිරුණේ.

අපේ පවුලෙං මේ ලෙඩේට අහුවුනේ අපේ තාත්තගෙ නංගි. උන්දැටත් කියල තියෙන්නෙ වෙනිං කවුරුහරි. අපි දැනගත්තෙ උන්දැ අපේ මිදුල උඩිං යද්දි අපිටත් කියාගෙන හිංද.

“ජයක්කෙ ආං සාලාමි අයිය කිව්ව ෂෝක් දිහාවක් තියෙනවලු කුන්නෑගල දිහාවෙ. හාංදුරු කෙනෙක් ගල්ගුහාවක පංසලක් හදාගෙන සෙස්සාංති කොන්නවලු”

“ඇත්තෙයි මැණිකො”

“ඔව්වොව් ඔය එගොඩහ කීප දෙනෙක්ම වෑන්නෙයක් ඇරං ගීං තියෙන්නෙ. පෙලම්මිනිස්සු එදා ඉල්ලපුව එවෙලෙම හරියනවලු.”

“ඉතිං උඹලච්චනවද?”

“සාලාමි අයිය කිව්ව තව හත්තට දෙනෙක් හොයාගෙන යනව කියල. සාලාමි අයියට අර ගෙපලෙ ඈත්තෙක්ක නඩුවක් තියේනෙ. මටහ්හිතුනොත් මාච්චනව”

ඔන්න ඔහෙමයි අපේ ගමට දොළුකන්දෙ යාමේ රැල්ල කඩා පාත්වුනේ. අපේ ගමේ හිටි තරමක් කොඩිවින කරන්නෝ, කොඩිවින වලින් අසරණ වෙච්චි අය, නඩුහබවල අනුං පටලන්නෝ, නඩු හබ වල පැටලුනු අය, නිධං හොයන අය, පතල් කපන අය, ටිකට් හූරන අය, මහංසිවෙලා හම්බු කරන්න කම්මැලි අය, ආදී මෙකී නොකී සියළුම වර්ගයේ ආශ්චර්ය බලාපොරොත්තුවෙන අය අහල පහල ගම්, නියම් ගම්, හංදි, නගර ආදියේ තියෙන තරමක වෑං හයර්රෙකට අරං දොළුකන්දෙ යන්න පටං ගත්තා.  මේ වගේ පොදියකට අහුවෙලා අපේ නැන්දත් දොළුකන්දෙ ගියා. තනියම නෙමෙයි තමුංගෙ දෝනියන්දෑ වන ‘ලොකු චූටි’වත් අරගෙන.

දවස් දෙකකට පස්සෙ නැන්දා ආපහු ආවා. එදා හවස එකපාරටම නැන්දලගෙ ගෙවල් පැත්තෙං බල්ලො රොත්තක් කාවැටෙන සද්දෙ වගේ එකක් ඇහෙන්න පටං ගත්තා.

“අර මැණිකට එහෙම කං ඇහෙන්නැද්ද මංද. බලහං කොල්ලො අර බලුකොටියව කනවද කොහෙද අර කරුනෑ කඩේගාව දඩාවතේ යන බලු හැත්ත ඇහිල්ල. ගිහිං බලහං පොඩ්ඩක්.”

දවල්ට කාලා බූරු ඇ‍ඳට වැටිලා නිදං හිටපු අපේ තාත්තා මට කිව්වා. මාත් බිංදුවාව බේරාගන්න නැංදලගෙ ගෙදරට දිව්වා. මං යනකොට බිංදුවා උගෙ ටකරම අස්සට වෙලා පෝර කවරෙ උඩ බුදි. අහල පහලක බලු නකුටක් තරංවත් නෑ. අපිට කෝලහලයක් වගේ ඇහෙන්නෙ නැංදලගෙ ගෙදර තියෙන තනි පීකරේ කැසට්ටෙකෙං. ඒකෙ දාල තියෙන පීස්සෙකේ පෙට්ටිය කබට්ටෙක උඩ තිබුණා

“දොළුකන්දේ.......... ගල්ලෙන් විහාරයේදී පටිගත කළ........හිමිගේ ‍බෝධි පූජාව”

ගල්ලෙනක් ඇතුලේ තියන බෝධි පූජාවේ පීස්සෙකෙන් අපිට ඇහෙන්නේ දෝංකාර ගොඩක් එකතු වෙච්ච කෝලහලයක් විදිහටයි. ආච්චම්මයි නැංදයි ලොකු චූටියි කැසට්ටෙක තියෙන කබට්ටෙක ඉස්සරහ පැදුරක ඉඳගෙන වැඳගෙන ඉන්නවා. නැංද විතරක් පීස්සෙක අනික් පැත්ත දාන්න එක පාරක් නැගිට්ටා. ඒ තුන්දෙනා අර බුරාහැලෙන කැසට්ටෙක වන්දනා කරලා ඉවර වෙනකං මං බිංදුවත් එක්ක ඔට්ටු සෙල්ලමක් තිබ්බා.

පස්සෙං පහු දැනගත් විදිහට ඒ කැසප්පීස්සෙක දාලා වැඳගෙන හිටියහම හැමදේම හරියනවලු. මහා බලසම්පන්න පිරිත් වතුර වගේකුත් නැංදට ලැබිල තිබුණා. තලකැරලි, හුලං කෑලි පැකැට් බාගෙකුත් එක්ක එයිං පිරිත්වතුර ඩිංගකුත් අපේ ගෙදෙට්ට ලැබුණා. අපේ අම්මත් තාත්ත නිදං ඉද්දි එයිං ටිකක් තාත්තගෙ ඔලුවෙ ගෑවෙ එයාගෙ බීම නවත්තන්න. 

නැංද වගේම තවත් සෑහෙන පිරිසක් දවස් ගනං පෝලිමේ ඉඳලා පිරිත් වතුර අරං තිබුණා. ඒ වුනාට කාගෙවත් උවමනා එපාකං හරි නොගිය හිංදා මාස ගානකට පස්සෙ අපේ ගමේ අයගෙ දොළුකන්දෙ ගමන නැවතුනා. ඉං පස්සෙ "නීල හොරෙක්", "තක්කඩියෙක්" ආදී වශයෙං නීල කතාවෙන් බැනලා 'දොළුකන්දෙ හාමුදුරවං'ව පතුරු ගැහුවා. අනික් වෑන්වලට වඩා රුපියල් දාහක් අඩුවෙං දොළුකන්දෙ යන්න හයර්රෙක ගත්තු අපේ ගමේ වෑංකාරයෙක්ට නං හරිගියා. එයා රෑ බෝවෙනකං ඉඳලා ඒ පන්සල ගාව තියෙන ගස්වල මිනිස්සු ගැටගහපු පඬුරු ගලෝලා මාරු කාසි එකතු කරලා ගෙනැත් ටවුමෙ කඩවලට ‘පොඩි සල්ලි’ සැපයීමෙන් වෙනම ළාභයක් ලැබුවා.

එයිං පස්සෙ අපේ අම්මගෙ ලොකු නංගිගෙ ගේ ගාව තැනක් ආශ්චර්යය සපයන තැනක් බවට පත්වුනා. ඒ මැටි ගහල හදපු පොඩි ගෙයක්. ඒ ගෙදර මනුස්සයට හදිස්සියෙම වරමක් හම්බුවුනා. එයා ඒ වරමෙං තෙල් ගාන්න පටං ගත්තා. ඕනම ලෙඩක් තියෙන කෙනෙක්ට ඒ තෙල් ගෑවං හොඳවෙනවා, නඩු හබ දිනන්නත් ඒ තෙලම තමයි. තවටිකක් කල් යනකොට හතුරො හැඳිගෑවෙන්න, කුඩු කෙටෙන්න පොල් ගහන්නත් ගල් ගෙඩියක් තියලා එතන සංවර්ධනය කරල තිබුණා. තෙල් වගේම පොල් ගැහිල්ලත් නැගල යද්දි මිනිස්සු රෑ දවල් නැතුව මේ පොල්-තෙල් සෙල්ලමට පෝලිං ගැහුනා. අපිට නිදංගතව තියෙන ඇඳීමෙං නිදහස් වෙන්න අපේ අම්මා මාවයි නංගිවයි ඇදගෙන ඒ පෝලිමට එකතු වුනා. පෝලිම දිගට ‍සෙල්ලං ගෙවල් වගේ කඩවල් හැදුනා. බඩට දාගන්න පුළුවං කෑම ජාති අහස පොලව නුහුලන ගානට විකුණුනා. ඒ අතරෙ අන්තිම අමාරු ලෙඩ්ඩුන්ට තෙල් ගාන්න කපුමහත්තයව ඩැහැගෙන යන්න ගේ ගාව වාහන පෝලිං ගැහුනා. කපු මහත්තයා ඒ තැංවලට යද්දි ගෙදරට එන අයට තෙල් ගාන වරම කපු මහත්තයගෙ හාමිනේ අතට ගත්තා. තවටික දවසක් යද්දි ඒ ගෙදර බල්ලයි, පූසයි ඇර අනික් සේරම අය වරං ලාභියො වුනා. කපු මහත්තයා වරම ඇඟට අරං වෙව්ල වෙව්ලා කොයි අතට වැටෙයිද හිතා ගන්න බැරිතරං වැනෙමින් තෙල් ගාද්දි ගෙදර අනෙක් සුළු වරම් ලාභියොත් හැකි තරං වෙව්ලන්නත් වැනෙන්නත් පුරුදු උනා. සල්ලි නොගෙන පිනට කරන සේවයක් විදිහට ඒ වැඩේ ප්‍රසිද්ධ සිද්ධ වුනත් පෝලිමේ ඇවිත් ගෙදර මිදුලට ඇතුල්වෙනකොටම එතන ඉන්න ආවතේවකාරයෙක් නියෝගයක් දුන්නා.

“ආ... ඔය හැමෝම පඬුල්ලන්න පඬුරු අතට ගන්න... මාරු කාසි දාන්නෙපා.. කොල සල්ලි ඉතරයි”

අපිත් රුපියල් විස්සෙ කොලයක් කපුමහත්තය ඉන්න තැන තියෙන ඉලත්තට්ටුවට දාල සන්නිය හැදුන වගේ වෙව්ලන ලොකු කපුමහත්ත‍යගෙං තෙල් බිංදුව ගානෙ ගාගත්තා. රැයක් පිනිබාල අපි තුංදෙනාටම හුස්ම කටක් නැතුව හතිය හැදුනා. අපි ගෙදර එන ගමං පාමසියෙන් “ඇදුමට බොන රෝස පාට පෙතියි, සුදුපාට පෙතියි” අරං ආවා. මාසයක් විතර යද්දි ඒ දේවවරමෙං තෙල් ගාන තැනත් මිනිස්සුන්ට එපා වුනා. එතැනත් 'පල් හොරු', 'හොර ගුහාවක්' ආදී වශයෙං හඳුන්වමින් බැනවැදිලා එතැන අත්හැර දැම්මා.

මට මේ සේරම මතක්වුනේ ෆෙංෂුයි උගන්නපු දේව නියෝජිතයගෙ ෆේස්බුක් පිටුව අපේ අය හාන හැටි දැක්කමයි. 

එයාගෙ ෆෙංෂුයි කඩෙයක් මං දැක්කෙ රත්නපුරේ ටවුමෙදියි. ඒ මීට අවුරුදු හත අටකට උඩදියි. සමහර කඩවල්වල මුදලාලිගෙ මේසෙ උඩ පහේ කාසි පුරෝපු දීසියක ‘මහෝදර’ කෙනෙක් ඉන්දවලා තියන්න ගත්තෙ ඒ කාලෙදියි. ඉං පස්සෙ ෆෙංෂුයි ගැන දැක්කෙ මොකක් හෝ පත්තරේකයි. ඒකත් මහ පුදුම ක්‍රමයක්. ගෙදර ගෘහ මූලිකයගෙ රැකියාවෙ උසස්වීමක් ගන්න ඕනි නං මැද හිල්කරපු ෆෙංෂුයි කාසියක් ඔෆිස්සෙකේ මේසෙ යටි පැත්තෙං එල්ලා තියන්න, ගමන් බිමන්වලදී කරදර නොවෙන්න ලුණු ටිකක් වාහනේ නිරිත දිශාවෙ කාපට්ටෙක යටින් තියන්න, නිවසේ අගහිඟකං ඇතිවෙනවා නං කාසි පුරෝපු මුට්ටියක් ගෙදර දකුණු දිශාවෙන් වල දාන්න ආදී නොයෙක් අමුතු ක්‍රම ඒකෙන් කියා දෙනව. ඒ විතරක් නෙවෙයි ගෙදර එක එක දිශාවල්වල ලුණු, සීනි, මිරිස්, දෙහි ආදී ජාති තියන්නත්, මැදිං හිල්කරපු අරුම පුරුම කාසි, සීනු, කඩදාසි ආදිය එක එක තැංවල එල්ලන්නත්, ෆෙංෂුයි කඩවල තියෙන ඉබ්බො, ගෙම්බො, නයි, මුකටි, බස්සො, මීයො ආදී සත්තුංගෙ රත්තරං පාට පිලිම එක එක තැංවල තියන්නත්  ඒ ලිපිවල උපදෙස් දීලා තිබුනා. එතකොට ‘චිං’ ශක්තිය ආදී එක එක බල ශක්ති වැඩිවෙන බව කියා තිබුනා. ගෙදරට සෞභාග්‍යය වැඩිවෙන්න නිරිත දිශාවෙ මුල්ලෙන් තියන ලුණු ඩිංගක් උදව්වෙන්නෙ කොහොමද කියන එක මට එදා ගැටළුවක්.

නමුත් දැං ෆෙංෂුයි ජී උගන්වන අරුම පුදුම මන්තර ගුරුකම් කරලා වැරදිච්ච කෙනෙක්ට කවදාවත් එයාට බණින්න බෑ. ඔය තියෙන වීඩියෝවෙ එයා කියන ඉංග්‍රීසි මන්තරේ සිංහල අනුවාදනය බලන්න. මේක ප්ලේ වෙන්නෙ නැත්තං මගෙ ෆේස්බුක් එකවුන්ට් එකේ ඇති ඔය වීඩියෝ එක.

දෙවිවරුනි දේවතාවරුනි මාවෙත එන්න (දෙවිවරුන් දේවතාවරුන් කියන්නෙ දෙගොල්ලම එකයි නේද?)

මේ වසරේදී මම සෞභාග්‍යය බලාපොරොත්තු වෙනවා (අවුලක් නෑනෙ)

මම මහන්සියෙන් දක්ෂව වැඩ කරන්නම් (මෙන්න පොයින්ට් එක)

මම කිසිවිටෙකත් ණය නොවී ඉන්නම් (දෙවැනි පොට‍)

ඕක තමයි මන්තරේ. ඒ වගේම මේක තමයි සූත්තරේ. දැං බලන්න මේ කාසිය බිම නොවැටෙන්න නලල උඩ තියාගෙන හරියටම මන්තරේ නව පාරක් කියලා ගුරුකම හරියටම කරපු කෙනෙක්ට උනත් මේ කියන විදිහට සල්ලි නොලැබෙන්න පුළුවං. ආං එතකොට ෆෙංෂුයි ගුරු ගාවට ගිහිං 

"කෝ මගෙ වැඩේ හරිගියෙ නෑනෙ"

කිව්වොත් ගුරුජීට අනුගාමිකයගෙ කනෙං රිංගන්න පුළුවං වෙන්න තමයි මේ මන්තරේ අග පේලි දෙක හදල තියෙන්නේ. මෙතන අනුගාමිකයා දෙයියන්ට පොරොන්දු දෙකක් වෙනවා. එකක් තමයි මහන්සියෙන් සහ දක්ෂ ලෙස වැඩ කරන්නම් කියන එක. එහෙම වැඩ කරන කෙනෙකුට මේ ගුරුකම කළත් නැතත් සෑහෙන ගානක් උපයාගන්න ලැබෙනවා. තමුන් ඒ විදිහට වැඩ කළා කියලා ඔප්පු කරන්න බැරිවුනොත්? අවුරුද්දක් මහන්සියෙං දක්ෂ ලෙස වැඩ කළහම බෝනස් එකක්වත් ලැබෙන්නෙපායැ. ඒ වගේ මොනයම් හෝ ක්‍රමයකින් තමුං මහන්සියෙං දක්ෂ ලෙස වැඩ කළා කියලා ඔප්පු නොකලොත් අනුගාමිකයා එතනම දෙයියන්ට බොරු කරලා කියලා ගුරුජී කියන්න පුළුවන්. අනෙක තමයි කිසි විටෙකත් ණය නොවී ඉන්නම් කියන එක. ලංකාවෙ ඉන්න හැම මිනිහම මොකක් හරි ණයක් වෙනවම තමයි. එහෙම නැතුව බැලුවත් ලීසිං එකක්, නිවාස ණයක්, ණය කාඩ් එකක් නැති කෙනෙක් හොයන්න අමාරුයි. දෙවියොත් එක්ක මේ ගිවිසුම අවුරුද්දක් පුරාවට ක්‍රියාත්මකයි. ඉතිං මේ පොරොන්දු දෙක අවුරුද්දක් පුරාවටම රකින්න ලේසි නෑ. අතේ මාරු සල්ලි නැතුව හරි අපි අවුරුද්දකට එකපාරක්වත් යාළුවෙකුටවත් ණයවෙනවා. සල්ලි නැතත් බඩු මුට්ටු හරි ණයට ගන්න වෙනවමයි. එහෙම වුන ගමන් ගිවිසුම අහෝසියි. එහෙම බලාපුවහම මේ ගිවිසුම රකින්න පුළුවං කෙනෙක් මේ රටේ ඉන්නවද සැකයි. මේකෙ  අනික් පැත්ත ගත්තොත් මහන්සියෙන්, දක්ෂ ලෙස වැඩ කරන, ණය නැති මිනිස්සුන්ට අමුතුවෙන් මේ ක්‍රමයට සල්ලි හොයන්න ඕනි නෑ. ඒ කියන්නේ මේ පොරොන්දු රකින්න පුළුවන් අයට මේ පොරොන්දුව රකින්න ඕනි නෑ. ඒ අතින් ගුරුජීගේ මන්තරේ හරියටම හරි.

රකින්න බැරි පොරොන්දුවක් මත වස්තුව ලබාදෙන්න පොරොන්දු වෙන මේ උගුලට දැනටමත් කී දාහක් දෙනා අහුවෙලා ඇතිද? මේ උගුලට අහුවුනෙත් හම්බුකරන දෙයින් සතයක් ඉතුරු නොකළත් සක්විතිට අහුවුණු, අතේ ඇති දෙයින් ආයෝජනයක් නොකලත් පිරමීඩවලට සල්ලි හිරකරපු, නිකං තියෙන හිස් පොලවෙ පැළයක් හිටවන්නෙ නැතිවුනාට නිධං හාරන්න පෙරමුණ ගන්න පිරිසම තමයි. එකම අවාසනාව මේවායෙ ගොදුරු බවට පත්වෙන මිනිස්සුන්ට වේගයෙන් පෝසත් වෙන්න උවමනාව ඇතත් තමුං පෝසත්වෙන්න තෝරගන්න මාර්ගයේ තියෙන උගුල් දිහා බලලා නුවණින් විමසා බලන්න මොහොතකවත් වෙලාවක් නැති එකයි.