බෙහෙත්

ලෙඩක් ඇත්නම් එයට බෙහෙත් දෙන කවුරුත් දොස්තරලාය. දොස්තරලාගේ රස්සාව ලෙඩ්ඩු හොඳ කිරීමයි. ඉතිං පසුගිය දිනවල ලෙඩ තනතුරක් හෙබවූ මාගේ මේ ලිපිය දොස්තරලාට උපහාරයක්ම වේවායි පතමි.

තුන වසරේ ළමයින්ගෙන් 

"හා කියන්න බලන්න ඔයා කවුරු වෙන්නද කැමති කියලා"

ඇසූ විට පළමුවෙන්ම කියන්නේ

"මම ලොකුවෙලා දොස්තර කෙනෙක් වෙලා අසරණ රෝගීන් සියළු දෙනා සුවපත් කරනවා"

කියලාය. මමත් තුන වසරේ හිටිද්දී අපේ පන්තිය බාර "මිස්" ඔය ප්‍රශ්ණය ඇසූ කළ හැමෝම දොස්තරලා වෙන්න ඕනෑ බව කීවේය. ඒ දවස්වල අකුරු ලියන්න බැරුව හිටපු දිනූකයාත් කිව්වේ "දොස්තර" කියාය. හැබැයි මම නං කිව්වේ මම ගොවියෙක් වෙන බවය. මං දැනං හිටපු ආකාරයට ගොවියෙක් වෙලා කුඹුරට බැහැලා මඩ ඩිංගක් ගාගෙන පිට වේල්ලෙං මඩ හෝදාගත් ගමං රජ කෙනෙක් වෙන්න පුළුවනය. රජකමට කෙටිම පාර මං තෝරාගත්තේ ඒ නිසාය.

ඉස්සර අපේ අම්මා, මම, නංගී යන තුංදෙනා තට්ටුමාරුවට ඇදුම රෝගය කරපින්නාගත් නිසා අපි බෙහෙත් ගත්තේ කුමුදු මැඩං ගෙනි. කොන්ඩේ කැරළි ගැසුණු උන්දෑ ලෙඩුන් දිහා බලන්නේ පොලිස් රාළහාමි කෙනෙක් ඇඳුං අස්සේ ගංජා හංගගෙන සිටිනා සැකකාරයෙක් දිහා බලනා බැල්මෙනි. "මොකද?" කියා අසන්නේ "ඇයි වලියටද" වගේය. අපි පුටු ගැට්ටේ ඉඳගෙන ලෙඩේ කියන්න ඕනෑ.


"දැං දවස් දෙහෙක ඉඳං ඇදීම"


"ඇයි කලිං එන්න තිබුණෙ නැද්ද?....ආ......"


අපි කට පියාගෙන ඉන්නව. දොස්තර නෝන බෙහෙත් ලියනව. ඒ ලියන ගමං බනිනව.


"ලෙඩ වැඩිකරගෙන ආවම හරියනවද? ආ........"


එයා බෙහෙත් ලියල ඉවරවෙලා ආයිමත් අපිට ඔරෝනව. අපි විගහට කාමරෙං එළීයට පනිනව. බෙහෙත් දෙන ගෑනු කෙනා බෙහෙත් කවර හතරක් ලියල අම්මගෙ අතේ තියෙන කුප්පිය ඇරං ඒකට බොන බෙහෙතුත් පුරෝනව. ඊට පස්සෙ

"හතලිහයි"

කියනකොට අපි සල්ලි දෙන්න ඕනි. සල්ලි දුන්නම තමයි බෙහෙත් ටික හම්බුවෙන්නෙ.


ඔය විදිහට අපි සතියක් ඇර සතියක් වගේ කුමුදු මැඩං ගෙන් බෙහෙත් ගේනවා. කොච්චර බැනුං අහන්න උනත් මිනිස්සු යන්නෙම උන්දැගෙං බෙහෙත් ගන්නමයි. ඒ හංදා වැඩි කාලයක් යන්න මත්තෙං කුමුදු මැඩං රතුම රතු පාට කාර්රෙහෙකුත් ගෙනාවා.


අවුරුදු ගානක් තිස්සේ බෙහෙත් ගැනීමේ ප්‍රතිඵලයක් වසයෙං ඇදුමට බොන බෙහෙත් පෙත්තක් මහපාරෙ වැටිල තිබුණත්

"මේක ඇදීමට බොන බෙහෙත් පෙත්තක්"


කියලා කියන්න තරම් හැකියාවක් අපේ අම්මට ලැබුණා. හැමදාම ලැබෙන්නෙ එකම බෙහෙත් වර්ග ටික හින්දා අපේ අම්මා තමුංගේ පලපුරුද්දෙං අඩු වියදම් ක්‍රමයක් හොයාගත්තා. කෙලිම්ම බෙහෙත් ටික පාමසියෙං ගන්න. ඇදුමට හැමදාම ලැබෙන බෙහෙත් වර්ග හතරෙන් ලෙඩේට බෙහෙත පෙති වර්ග දෙකක් විතරයි කියලා අපේ අම්මා හොයාගෙන තිබුනේ. ඉතිං අපේ අම්මා කොපි පොතකිං කොලයක් ඉරල අරගෙන දොස්තර ලියනව වගේ කැතට නැතුව බොහොම ලස්සනට සිංහල අකුරෙන් ලියනවා බෙහෙත් තුණ්ඩුව. ඒකත් එක්ක හතරට නමලා රුපියල් පහලොවක් මගෙ අතට දෙනවා.


"ඉස්පිතාලෙ පාරෙ පාමසියෙං මේ බෙහෙට්ටික ගෙනපං"


මමත් එකයි විසිපහකට බාගෙ ටිකට්ටෙකක් ඇරං බස්සෙකෙං ගිහිං මානාන ටවුමෙං බැහැල පාමසියට ගිහිං අර තුණ්ඩුව දෙනව. ඒකෙ බොහොම පැහැදිලිවට බෙහෙත් වර්ග දෙක ලියල තියෙනව.

ඇදුමට බොන රෝස පාට පෙති රුපියල් 5 හක

ඇදුමට බොන සුදු පාට පෙති රුපියල් 5 හක

පාමසියෙ ඉන්න කෙනත් ඒ බෙහෙත් ජාති දෙක කවර දෙහෙක දාල දෙනවා. අපි ඇදුම හැදිච්ච ගමං ඒ බෙහෙත් පෙති වලිං එක පෙත්ත ගානෙ බොනවා. ඉං පස්සේ වෙවුල වෙවුල නිදාගන්නවා. ඒ බෙහෙත් වලට වෙව්ලිල්ලක් හැදෙනවා. අපිට හැමදාමත් "ඇදීම" තිවිච්චි නිසා සති දෙකකට විතර සැරයක් අපෙ අම්මගෙ බෙහෙත් තුණ්ඩුව අරං මං පාමසියට ගිහිං බෙහෙත් ගේනවා.

ඔය විදිහට කාලයක් ගිහිං ඇඟ ගැහෙන රෝසපාට පෙත්ත වෙනුවට එයිට වඩා පුංචි කහ පාට පෙත්තකුත් අපේ අම්මා හොයාගත්තා. ඒ බෙහෙතත් අපි කාලයක් බිව්වා. අන්තිමට ගෙදර හාල් තුනපහ වගේම අත්‍යවශ්‍ය ජාතියක් වුනේ 'ඇදුමට බොන පෙති'.

මං ඉස්කෝලෙ දහය වසරට විතර එනකං 'ඇදීම' තත්වෙන් තිබුණ මේ ලෙඩේ තවත් ඉදිරියට පියවරක් තියලා 'පීනස' බවට පත්වුනා. ඉංගිරිසි බෙහෙත් කොච්චර ගත්තත් සනීප කරන්න බැරිවුනා. මගෙ කටහඬත් අංජබජල් වෙලා ගෑනු කටහඬක් ආවා. ඉස්කෝලෙ එවුං මට කෝචොක් දාන්න පටං ගත්තා. මං ඔලුවෙ ජෙල් ගාන හිංදා පීනස හැදෙන බව අපේ මාම කිව්වා. ආච්චම්ම කිව්වෙ හැමදාම නාන හිංදා කියලයි. 

අන්තිමට මං 'උඩහ කුකුලෙ වෙද මහත්තයා' හම්බුවෙන්න ගියා. එයා දෙපාරක්ම 'කුඩු මුල්' වගයක් එක්ක අරිෂ්ඨ බොන්න දුන්නා. ඒකෙං යන්තං හොඳ වුනත් ලෙඩේ නිට්ටාවටම හොඳ වුනේ නෑ. ඊළඟ දවසෙ බෙහෙත් ගන්න ගියහම බෙහෙත් තෙලක් එක්ක කසායක් ලැබුනා.

"සතියක් යනකං මේ කසාය උදේ හවස බොන්න. මේ තෙල් ඔලුවෙ ගාන්න. හැබැයි නාන්න එපා"

හරියටම සතියක් යද්දි මගෙ පීනස සනීපයි. එයිං පස්සෙ මට හොඳ ගාම්බීර කටහඬක් ලැබුනා. මං ඉස්කෝලෙදි අපේ පංතියෙ ඉඳං තව පංති ගානක් දුරට ඇහෙන්න කෑගැහුවා. ගුරුවරුංගෙං ගුටි කෑවත් මට සංතෝසයි. ඒත් එක්කම මහ රෑට පින්නට අහුවෙලා නෑවත් මට කිබුහුමක්කත් යන්නැති තරං සනීපයක් ලැබුනා. ඒකටත් වෙනම සංතෝසයි. 

අපේ පවුල්වලත් ඉන්නව සාමාන්‍ය තරමේ වෙදකමක් දන්න අය. ඒ පවුලෙ වෙද්දු එකට හම්බුනාම ලෙඩ රෝග ගැන කතා වෙනවා. වටිනා වෛද්‍ය අදහස් හුවමාරු වෙනවා.

"මට මේ ගිය සතියෙ ඉඳං හෙබ්බිරිස්සාවක් හැදිල තාම නෑ හරි හමං හොඳක්. කන කෑමක් මෙලෝ රහක් නෑ."

පුංචම්මා ලෙඩ අඳෝනාවක් කියනව.

"අර සෙඩ්ඩෙක ලඟ මහත්තයගෙං බෙහෙට්ටිකං ගත්තනං ඉවරනෙ. ඒ මිිනිහෑ බෙහෙත් හොඳයි"

නැංදම්මා උපදෙස් දෙනව. එක එක දොස්තරගෙ බෙහෙත් පත්තියං වෙන්නේ ඊට අදාල අයට විතරයි. මේ අතරෙ මටත් කිඹුහුමක් තරම ගියොත් උන්දැ වෙදකම පටං ගන්නව.

"ඔය ළමෙයට හෙංබිරිස්සාව නේද දරුවෝ. අර බෙහෙත් වගයක් ඇති මං ගිය සුමානෙ මේ ළමයට ගෙනාපුව. වේලෙං හොඳ වෙනව."

"අනේ ඕව බීල හොඳද දන්නෑ"

මං අකමැත්ත පළ කරනවා.

"ආ.... මොනවක් වෙන්නෑ. පෙරේද මාමටත් හෙම්බිරිස්සාව හැදිල එක වේලයි එයිං බිව්වෙ හොඳවුනා."

සේරම වැඩ තියෙද්දි නැංදම්මා කබඩ්ඩෙකේ ලාච්චුව ඇදලා බෙහෙත් කවර ගොඩක් ගන්නවා. ඒවා බෙහෙත් කවර තුන හතර වසයෙං වෙනම සොපිං කවරවල දාල තියෙන්නේ. 

"මේං මේකද කොහෙද. කොහෙද මට මේ කන්නාඩි නැතුව පේන්නෑනෙ."

උන්දෑ බෙහෙත් කවරෙක බෙහෙත් අල්ලට හලල බලනව. බෙහෙත් පෙත්තක් බිමට වැටිල බිම දිගේ රෝල් වෙලා කබට්ටෙක යටට යනව. 

"අන්න බොලේ බෙහෙත් පෙත්ත ගියා. ඔන්න දරුවො ඔය කබට්ටෙක යට්ට ගියෙ හොයල ගන්න ඒක."

අපේ මස්සිනා කෝටු අතක් කබට්ටෙක යටට දාල බලනව. හොයාගන්න බෑ. අන්තිමට කොස්ස ගෙනත් අතුගාල ගත්තම මකුළු දැල් පිරිවරාත්තු බෙහෙත් පෙත්ත අහුවෙනව. ඒක පිහල මකුළු දැල් අයිං කරල ආපහු කවරෙටම දානව.

"ඒව මේ කලිං සැරේ මයෙ කොන්දෙ අමාරුවට ගෙනාපුව. හරිම හොඳ බෙහෙත් වාගයක්. මට වේලෙං සනීප උනා. මට කොච්චරවත් ඕක හැදෙන හංද මං මේ ඇරං තිබ්බෙ. හදිස්සියට බොන්න."

ආයිමත් තව කවරයක් ගන්නව.

"මේක මේ අර උණට ගෙනා ඒව. ඉස්පිතාලෙ දෙවෙනි මහත්තයගෙ බෙහෙත්. මේක වැඩක් නෑ. මෙ ළමයට කිසිම ගුනෙයක් උනේ නෑනෙ මේවෑං. තියං වැඩක් නෑ විසිකල්ල දානව."

ඒ බෙහෙත් ගුලිය බිමට දාන්නෙ අතුගාල විසි කරන්න. ඔය විදිහට බෙහෙත් කවර අටක් විතර ඇදල අදාල බෙහෙත් ජාති තියෙන කවර ටික හොයාගන්නව.

"ආ... මේ තියෙන්නෙ. මේක තමයි. මේකෙ අර ලොකු පැන්ඩෝල් පෙති පුස්කාල. ඒ ජාතියෙ බෙහෙත් පෙති අර අනික් බෙහෙත් කවරවොල තියෙනව. ආ.... එයිං අරං බොන්නකො."

අන්තිමට මට ඒ බෙහෙත් ජාති බොන්නම වෙනව. මේ විදිහට බෙහෙත් පෙති පුස් කනකං, බෙහෙත් සිරප් වර්ග අවුරුදු දෙක තුනක් යනකං පාවිච්චි වෙනව. සමහර වෙලාවට අහල පහල අය ලෙඩ උනහම 'උදව්වක්' වසයෙං ඒ අයටත්

"මේං මේ බෙහෙට්ටික බීහං. මං ඔය ගිය මාසෙ ගෙනාපුව මගෙ උණට. හුලං වැදිල නෑ මං කවරෙක ගැටගහල තිවුනෙ"

කියල ගිහිං දෙනව. ඒ විතරක් නෙවෙයි සමහර බෙහෙත් වර්ග පරීක්ෂා කිරිමත් මේ පවුලේ දොස්තරල නොමිලේම කරනව.

"පුතේ අර මාමට දෙන කැල්සියං පෙති හරි හොඳයිනෙ"

අපේ මාමණ්ඩිගේ තයිරොයිඩ් ග්‍රන්ථිය අයිං කරල හිංදා එයාට දවස ගානෙ කැල්සියම්වලට පෙති බොන්න තියෙනවා. ඒ බෙහෙත් ගැනයි මේ කියන්නෙ

"ඒ පෙතිවල ගුණ අගුණ අම්ම දන්නෙ කොහොමද?"

චූටි මැණීකෙ අහනවා.

"එයාට ඒ පෙති නැතුවහං ඇඟ වෙව්ලීමක් හැදෙනවනෙ. මටත් සමහර දවස්වල්ට මහන්සි වෙලා වැඩි උනහම ඇඟ වෙව්ලිල්ල හැදෙනව. මාත් බිව්ව බලන්න එයිං පෙත්තක්. හරියට හරිනෙ දරුවො ඒක. ඇඟ වෙව්ලිල්ල කොහෙං ගියාද නෑ,"

 අපි ඔළුවෙ අතදෙකම ගහ ගන්නව.